بیماری‌های تناسلی در خانم‌ها بسیار شایع است و به همین دلیل آشنایی با آن‌ها اهمیت زیادی دارد. برخی از این مشکلات، بیماری‌های مقاربتی هستند که از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شوند و برخی دیگر عفونت‌های واژن و مشکلات ناحیه تناسلی هستند. این بیماری‌ها علائم مختلفی دارند که به صورت درد، سوزش و مشکلات دیگر است. در ادامه با انواع بیماری های تناسلی زنان آشنا می‌شوید و علائم و دلایل این بیماری‌ها را می‌شناسید. با روش‌های مراقبتی مختلف می‌توان از ابتلا به این بیماری‌ها جلوگیری کرد.
انواع بیماری‌های مقاربتی
بسیاری از بیماری‌های که ناحیه تناسلی خانم‌ها را درگیر می‌کند، از جمله بیماری‌های مقاربتی (STD) است. این بیماری‌ها از طریق رابطه جنسی واژینال، مقعدی و دهانی منتقل می‌شوند و به‌صورت علائم عفونت و زائده‌های پوستی بروز می‌کنند. این بیماری‌ها به شرح زیر است:
زگیل تناسلی (HPV)
سوزاک
تبخال ناحیه تناسلی
هپاتیت B
سیفلیس
ایدز (HIV)
تریکومونیازیس
در ادامه به معرفی هر یک از این بیماری‌های پرداخته و علت و علائم آن را بررسی کرده‌ایم:
زگیل تناسلی (HPV)
زگیل تناسلی از شایع‌ترین بیماری‌های مقاربتی است که در اثر ابتلا به ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد می‌شود. این بیماری به صورت زائده‌های پوستی در ناحیه تناسلی بروز می‌کند که از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شوند. محل این زگیل‌ها در نواحی تناسلی است، اما در طی رابطه جنسی دهانی با فرد آلوده، در دهان، لب‌ها، زبان و گلو نیز ایجاد می‌شود. روش‌های درمان این بیماری بر نابودی زگیل‌ها تمرکز دارند که به صورت درمان دارویی یا جراحی زگیل‌ها است.
سوزاک
سوزاک نیز از دیگر بیماری‌های مقاربتی است که در اثر ورود یک عامل باکتریایی به بدن ایجاد می‌شود. این بیماری با رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی انتقال می‌یابد. از علائم ابتلا به سوزاک می‌توان به افزایش ترشحات واژن، درد و سوزش در ناحیه تناسلی به ویژه در هنگام ادرار و خونریزی در فاصله ۲ دوره قاعدگی اشاره کرد.
تبخال ناحیه تناسلی
عامل ابتلا به این بیماری ویروس هرپس سیمپلکس است که با نام اختصاری (HSV) شناخته می‌شود. HSV دومین بیماری مقاربتی مزمن است که از طریق تماس پوست به پوست منتقل می‌شود. این بیماری به ویژه در مراحل ابتدایی هیچ علائمی ندارد و فرد حتی متوجه ابتلا به HSV نمی‌شود. البته تبخال تناسلی ممکن است با زخم‌های دردناک و احساس سوزش و خارش در ناحیه تناسلی همراه شود. این بیماری با مصرف داروهای ضدویروس تا حدودی قابل درمان است.
هپاتیت B
عامل بیماری هپاتیت B نوعی ویروس است که در مایعات بدن مانند خون و مایع منی وجود دارد و به همین دلیل از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شود. این بیماری بر بافت کبد تاثیر گذاشته به صورت التهاب کبد بروز می‌کند که از عوامل ایجاد سرطان کبد نیز شناخته می‌شود. از علائم ابتلا به این بیماری می‌توان به درد شکم، حالت تهوع و استفراغ، تیرگی رنگ ادرار و زردی پوست و چشم اشاره کرد. خوشبختانه در برنامه واکسیناسیون کودکان واکسن هپاتیت B نیز وجود دارد.
سیفلیس
سیفلیس از دیگر انواع بیماری های تناسلی زنان است که از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شود. عامل این بیماری نوعی باکتری است و علائم آن در ابتدا به صورت زخم‌های کوچک بروز می‌کند. در صورت عدم درمان، رفته رفته بیماری پیشرفت کرده و دیگر اندام‌های داخلی بدن نیز درگیر می‌شوند. پیشرفت بیماری و سرایت آن به اندام‌های داخلی بدن بسیار خطرناک است.
ایدز (HIV)
بیماری ایدر از طریق ورود ویروس HIV به بدن ایجاد می‌شود. این ویروس در مایعات بدن وجود داشته و از طریق رابطه جنسی منتقل می‌شود. خوشبختانه با پیشرفت علم پزشکی، بیماران مبتلا به ایدز می‌توانند زندگی طولانی را تجربه کنند. در روش درمان این بیماری از داروهای ضد رتروویروسی استفاده می‌شود که سطح ویروس HIV در خون را کاهش می‌دهند. با کنترل بیماری، می‌توان از انتقال آن به دیگران نیز جلوگیری کرد.
تریکومونیازیس
تریکومونیازیس از دیگر انواع بیماری های تناسلی زنان است که در طی رابطه جنسی فرد را آلوده می‌کند. برخلاف دیگر بیماری‌ها، عامل تریکومونیازیس نوعی انگل با نام Trichomonas است که در آقایان و خانم‌ها منجر به علائم بیماری می‌شود. در خانم‌ها این بیماری به صورت تغییر ترشحات واژن به رنگ سفید و سبز، خارش، سوزش و بوی بد بروز می‌کند که درد هنگام ادرار کردن را هم به دنبال دارد.
بیماری‌های اندام تناسلی خانم‌ها
علاوه بر بیماری‌های مقاربتی، در ناحیه تناسلی خانم‌ها شامل رحم و واژن، ممکن است بیماری‌های دیگری نیز به وجود آیند که با بیماری‌های مقاربتی ارتباطی ندارند. از جمله این بیماری‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
واژینوز باکتریال
کلامیدیا
آندومتریوز
فیبروئید رحم
سرطان زنان
سیستیت بینابینی
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
در ادامه به شرح هر یک از این بیماری‌ها می‌پردازیم و آن‌ها را معرفی می‌کنیم.
واژینوز باکتریال
این بیماری یکی از شایع‌تری عفونت‌های واژن است که افراد مختلفی را درگیر می‌کند. واژینوز باکتریال زمانی به وجود می‌آید که باکتری‌های که به طور معمول در داخل واژن زندگی می‌کنند، رشد زیادی داشته باشند. از اصلی‌ترین علائم واژینوز باکتریایی می‌توان به تغییر ترشحات واژن به رنگ سفید و خاکستری اشاره کرد که بوی نامطلوبی شبیه به ماهی می‌دهد.
کلامیدیا
از دیگر عفونت‌های واژن در خانم‌ها می‌توان به کلامیدیا اشاره کرد که نوعی باکتری است. کلامیدیا از شایع‌هاین بیماری‌های عفونی دستگاه تناسلی در کشور انگلستان محسوب می‌شود. ابتلا به این عفونت با علائمی همچون افزایش ترشحات واژن، احساس درد هنگام رابطه جنسی یا در زمان ادرار کردن و خونریزی بین دو قاعدگی یا خونریزی بعد از رابطه جنسی اشاره کرد.
آندومتریوز
آندومتریوز از جمله بیماری‌هایی است که اندام رحم در خانم‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در طی این بیماری بافت پوشش داخلی رحم در جایی خارج از رحم مانند دیواره خارجی رحم، تخمدان‌ها، روی مثانه یا روده‌ها رشد کند. این بیماری در برخی خانم‌ها با احساس درد و نارحتی همراه است، اما برخی دیگر هیچ علائمی نخواهند داشت. اصلی‌ترین تاثیر ابتلا به آندومتریوز را می‌توان ناباروری دانست.
فیبروئید رحم
فیبروئید رحم که با نام فیبروم رحم نیز شناخته می‌شود، از جمله توده‌های غیر سرطانی در رحم است. در این بیماری سلول‌ها و بافت‌های پوشاننده رحم رشد کرده و توده‌هایی را در رحم ایجاد می‌کنند که البته علت آن ناشناخته است. این بیماری با علائمی همچون درد پایین کمر، پریودهای دردناک، خونریزی بین دو قاعدگی، مشکلات باروری مانند سقط جنین و ناباروری همراه است. البته گاهی اوقات ممکن است این بیماری هیچ علائمی نداشته باشد.
سرطان زنان
توده‌های سرطانی ممکن است در نواحی مختلف اندام تناسلی خانم‌ها به وجود آید که از جمله خطرناک‌ترین انواع بیماری های تناسلی زنان محسوب می‌شوند. ۵ سرطان اصلی در دستگاه تناسلی خانم‌ها به شرح زیر است:
سرطان دهانه رحم
سرطان تخمدان
سرطان واژن
سرطان رحم
سرطان فرج
سیستیت بینابینی
این بیماری مربوط به اندام مثانه بوده که با درد طولانی در مثانه و اطراف لگن همراه است. در طی بیماری سیستیت بینابینی (IC)، دیواره‌های مثانه ملتهب و تحریک شده و باعث ایجاد زخم می‌شوند. البته سیستیت بینابینی در آقایان نیز وجود دارد، اما بر اساس آمارها، ابتلا به این بیماری در خانم‌ها شایع‌تر از آقایان است. از علائم سیستیت بینابینی می‌توان به احساس درد و فشار در ناحیه شکم یا لگن، درد زیر شکم که با پر و خالی شدن مثانه بیشتر می‌شود، تکرر ادرار و احساس نیاز فوری برای ادرار کردن اشاره کرد.
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS)
سندرم تخمدان پلی کیستیک زمانی به وجود می‌آید که تخمدان‌ها یا غدد فوق کلیه در خانم‌ها، مقدار زیادی از هورمون‌های مردانه تولید کنند. در طی این بیماری کیسه‌هایی پر از مایع روی تخمدان‌ها به وجود می‌آیند که با نام کیست شناخته می‌شوند. علائم این بیماری شامل درد لگن، افزایش احتمال ناباروری، ایجاد آکنه یا چرب شدن پوست، نازک شدن یا ریزش مو و رشد موهای زائد روی صورت، قفسه سینه، شکم، شست یا انگشتان پا است.
روش‌های پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های تناسلی
باتوجه به شیوع بالای ابتلا به بیماری‌های مقاربتی در جهان، توجه به روش‌های پیشگیری از این بیماری‌ها اهمیت زیادی دارد.
از برقراری روابط جنسی متعدد با افراد مختلف خودداری کرده و رابطه جنسی خود را به یک نفر محدود کنید.
از سلامت شریک جنسی خود و همچنین تعهد او مطمئن شوید.
در هنگام رابطه جنسی از وسایل محافظتی همچون کاندوم استفاده کنید. (البته استفاده از کاندوم به طور کامل از ابتلا به بیماری‌های مقاربتی پیشگیری نمی‌کند.)
برای پیشگیری از ابتلا به عفونت‌های واژن توجه به نکات بهداشتی را فراموش نکنید:
ناحیه تناسلی را به شیوه مناسب بشویید و خشک کنید تا از رشد عوامل عفونی جلوگیری شود.
لباس زیر خود را به طور روزانه تعویض کرده و از شورت‌های نخی استفاده کنید.
معاینه‌های دوره‌ای پزشک برای بررسی احتمال عفونت نیز اهمیت زیادی دارد.
در صورت مشاهده هر گونه تغییر در ترشحات واژن به پزشک مراجعه کنید.
دریافت مشاوره پزشکی درباره بیماری های تناسلی زنان
همانطور که گفته شد، درباره درمان اغلب بیماری‌های مقاربتی و تناسلی در خانم‌ها، تشخیص به موقع و آغاز فرایند درمان اهمیت زیادی دارد. در صورتی که هر گونه علائم عفونت همچون تغییر ترشحات واژن و یا زائده‌های پوستی را مشاهده کردید، درباره علائم خود با پزشک مشورت کنید. یکی از آسان‌ترین و سریع‌ترین روش‌ها برای ارتباط با پزشک، مراجعه به سایت تلفن خونه است. در تلفن خونه می‌توانید زمان مشاوره با پزشکان متخصص زنان و زایمان به صورت آنلاین یا تلفنی ست کنید و در کوتاه‌ترین زمان، درباره انواع بیماری های تناسلی زنان اطلاعات کسب کنید.