شب ادراری

علت و درمان شب ادراری

در دوره ای از کودکی ، یکی از مسائلی که باعث اذیت شدن والدین می شود. شب ادراری فرزندشان است. بسیاری از خانواده ها برای درمان این مسئله به پزشک می روند. شب ادراری نه فقط برای خانواده بلکه برای خود کودک نیز آزار دهنده است.

اگر فرزند شما هم دچار شب ادراری است حتماً می دانید که این مشکل می تواند بسیاری از والدین را خسته و کلافه کند. البته این تنها والدین نیستند که از این مشکل رنج می برند؛ بلکه خود کودک هم ممکن است به عنوان تلخترین تجربه زندگی اش از آن یاد کند.

شب ادراری امری ناخودآگاه است و فرد بر آن اراده ای ندارد. در واقع این مشکل زمانی بروز می کند که مثانه فرد در طول خواب آن قدر پر می شود که ظرفیت آن تکمیل شده و ادرار اضافی را به شکلی غیرارادی خارج می کند. درعین حال حس پر بودن مثانه آن قدر قوی نیست که فرد را از خواب بیدار کند تا ادرار را دفع کند. از دلایل شب ادراری می توان به وجود اختلال در هورمون های بدن، مشکل مثانه، ناآرامی هنگام خواب، مصرف دارویی خاص، مشکلات روانی و یا ژنتیک اشاره کرد، اما یکی از عوامل تأثیرگذار دیگر نیز تغذیه است.

برخی مواد غذایی هستند که بهتر است آن ها را در طول شب و چند ساعت پیش از خواب مصرف نکرد. این مواد غذایی حساسیت و تولید ادرار را افزایش می دهد که همین امر می تواند منجر به عدم کنترل کودک بر ادرار و شب ادراری شود.

شب ادراری

راه های درمان شب ادراری

سن شب ادراری کودک

شب ادراری در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد، اما در دوران کودکی شایع تر است. این مشکل قبل از سن پنج سالگی می تواند طبیعی باشد. ابن سینا اعتقاد داشت شب ادراری کودکان با افزایش سن که کودک قوی و تنومندتر شد، متوقف می شود، اما در برخی موارد شب ادراری به دلایلی رخ می دهد که باید مورد بررسی قرار بگیرد و درمان شود.

از علل شب ادراری کودکان می توان به تاخیر در تکامل مغز، اختلالات سیستم اعصاب، مثانه نوروژنیک، ناپایداری مثانه، خواب سنگین، اختلالات روانی، بیماری های ارثی، عفونت، استرس، بیماری های عضوی ناحیه مثانه یا آلت تناسلی، شلی یا کاهش ظرفیت مثانه، کمبود هورمون ضد ادرار و… اشاره کرد.

غیر از درمان دارویی، روش هایی وجود دارد که می تواند تا حد زیادی به درمان این مشکل کمک کند:

* زنجبیل نیز از دیگر گیاهان مفید در درمان این مشکل است.

* برخی منابع نشان می دهد دمکرده سنبل الطیب در درمان شب ادراری کودکان مفید است.

* برخی ورزش ها مانند درازونشست و بشین و پاشو نیز در تقویت عضلات شکم و مثانه موثر است.

* همچنین باید توجه کرد در طول شب به ویژه چند ساعت قبل از خواب، کودک مایعات کمتری را بنوشد و حتماً قبل از خواب به دست شویی برود.

* بهتر است از خوردن هندوانه، مرکبات، ماست، دوغ و غذاهایی که خاصیت سرد دارند در شب خودداری شود.

* بهتر است افرادی که به شب ادراری مبتلا هستند از خوردن مواد غذایی محرک مانند قهوه، فلفل، مواد کافئین دار، نوشابه های گازدار، کنسروها، غذاهای آماده و فست فود خودداری کنند.

* گل ختمی نیز از جمله گیاهان مفید در درمان شب ادراری است که می توان روزانه دو بار به صورت دم کرده میل کرد.

* به کودکتان اطمینان دهید با ورزش و تمرین و گوش کردن به توصیه های شما می تواند قدرت و ظرفیت مثانه اش را افزایش دهد و او را مطمئن کنید که این یک مشکل گذراست.

* از مشکل شب ادراری کودک خود به دیگران، به خصوص هم سن و سالانش چیزی نگویید. هرگز از جملاتی مانند «بازم رختخوابتو خیس کردی» که بار منفی و سرزنش دارد، استفاده نکنید.

* با این امر بسیار عادی برخورد کنید. حتی می توانید از کودک خود بخواهید در نظافت و جمع کردن رختخواب به شما کمک کند که این امر ضمن تقویت مسئولت پذیری کودک، نوعی سهیم شدن وی در زحمات شما به علت شب ادراری اوست.

* همچنین می توانید به کودک خود یاد دهید عضلات شکم خود را منقبض و نفس خود را برای چند ثانیه حبس کند و این کار را پشت سر هم حدود 10 تا 20 بار و چند بار در روز انجام دهد. این ورزش نیز در تقویت عضلات نگه دارنده ادرار و مثانه بسیار موثر است.

* یکی از علل شب ادراری کودکان مسائل عاطفی و استرس است. با کودک خود بیشتر صحبت کنید. سعی کنید محیط آرام تری برای وی فراهم کنید، از تماشای فیلم های ترسناک و تعریف کردن قصه های وحشتناک و جنایی به طور جدی خودداری کنید.

* طب سوزنی با مکانیسم ایجاد آرامش و تقویت اسفنکترهای ادراری و تقویت مثانه نیز روش درمانی مفید در کمک به حل مشکل شب ادراری در کودکان و بزرگسالان است.

* طبق تحقیقاتی که توسط مۆسسات پزشکی صورت گرفته ثابت شده است که رابطه ای قوی میان مصرف شیر و مواد لبنی پیش از خواب و شب ادراری وجود دارد. در واقع کودکانی که پیش از خواب شیر یا ماده لبنی دیگری مصرف می کنند، بیشتر در معرض شب ادراری قرار دارند. به همین دلیل هم توصیه می شود والدین چند ساعت پیش از خواب به فرزند خود اجازه نوشیدن شیر یا سایر لبنیات را ندهد.

کافئین ماده ای ادرارآور است و غذاها و نوشیدنی هایی که حاوی کافئین هستند تولید ادرار را افزایش می دهند. بهتر است پس از ساعات پایانی روز، از مصرف هر ماده غذایی کافئین دار خودداری شود.

* شکلات نیز حاوی کافئین است. به همین دلیل هم در افزایش ادرار موثر است، اما باید بدانید که میزان کافئین در همه شکلات ها یکسان نیست. معمولاً بر روی بسته های شکلات یا نوشیدنی های شکلاتی میزان کافئین موجود در آن درج شده است. به همین دلیل هم توصیه می شود پیش از مصرف شکلات و سایر محصولات وابسته به آن، حتماً اطلاعات مندرج بر آن را بخوانید.

* هر انسانی دارای خصوصیاتی فیزیکی خاصی است و بدن او نسبت به هر غذایی واکنش متفاوتی نشان می دهد. ممکن است فرزند شما نیز به غذاهای خاصی حساس باشد و مصرف آن مواد غذایی منجر به شب ادراری او شود. برای اینکه بهتر بتوانید غذاهایی که فرزندتان به آن ها حساس است را بشناسید، بهتر است تا چندین روز هر ماده غذایی که فرزندتان می خورد را در دفترچه ای یادداشت کنید. هرگاه فرزندتان در طول شب دچار شب ادراری شد، به آن دفترچه مراجعه کنید و ببینید در طول آن روز کودک چه ماده غذایی را بیشتر یا پیش از خواب مصرف کرده است. برخی از مواد غذایی که ممکن است کودکان به آن واکنش نشان دهند عبارت اند از ذرت، تخم مرغ، گندم و سویا.