کورک چیست و چطرا بوجود می آید و چگونه درمان می شود؟
کورک ها می توانند در هر جایی از بدن ایجاد شوند، اما در صورت، گردن، زیر بغل، شانه ها، پشت و باسن شایع هستند. مناطق مودار و عرق کرده و همچنین مناطق اصطکاکی مانند قسمت داخلی ران مناطق معمول ایجاد کورک می باشند.
کورک (boil) عفونت رایج و دردناک فولیکول مو و پوست اطراف آن است. کورک به صورت یک توده قرمز آغاز می شود، سپس با چرک پر می شود زیرا گلبول های سفید خون برای مبارزه با عفونت هجوم می آورند. مراقبت خانگی خوب در اغلب موارد می تواند کورک که به عنوان آبسه پوست نیز شناخته می شود را از بین ببرد. مراقبت پزشکی زمانی لازم است که کورک مقاوم به درمان باشد یا در بعضی مناطق آسیب پذیر بدن ایجاد می شود.
علائم کورک
کورک معمولا به اندازه نخود است، اما می تواند به اندازه یک توپ گلف نیز رشد کند. علائم عبارتند از:
- تورم، قرمزی و درد
- مرکز یا سر سفید یا زرد
- ترشح چرک یا مایع و پوسته پوسته شدن
همچنین ممکن است احساس عمومی بیماری، خستگی یا تب داشته باشید، که دلیل مراجعه به پزشک باشد.
کورک کجا ایجاد می شود؟
کورک ها می توانند در هر جایی از بدن ایجاد شوند، اما در صورت، گردن، زیر بغل، شانه ها، پشت و باسن شایع هستند. مناطق مودار و عرق کرده و همچنین مناطق اصطکاکی مانند قسمت داخلی ران مناطق معمول ایجاد کورک می باشند. کورک می تواند در اطراف گوش یا در نزدیکی بینی نیز ایجاد شود. درد اغلب زمانی که چرک زیر پوست جمع می شود بدتر می شود و سپس زمانی که مایع شروع به تخلیه می کند کاهش می یابد.
علل بروز کورک چیست؟
بیشتر کورک ها بوسیله باکتری های استافیلوکوکوس اورئوس (Staphylococcus aureus) ایجاد می شوند که بسیاری از افراد سالم بدون هیچ مشکلی روی پوست و یا بینی خود این باکتری را حمل میکنند. هنگامی که پوست زخمی، دچار بریدگی یا تراشیده میشود، این باکتری می تواند وارد فولیکول مو شود و عفونت را شروع کند. دیگر کورک ها، مانند کورک هایی که با آکنه همراه هستند، از منافذ مسدود شده که آلوده می شوند، ایجاد میشوند.
تفاوت کورک معمولی با عفونت MRSA(استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین)
MRSA می تواند دقیقا مثل کورک معمولی باشد: قرمز، متورم، پر شده با چرک و دردناک. اما عفونت های MRSA ناشی از نوع خاصی از باکتری استافیلوکوکوس می باشد که به بسیاری از آنتی بیوتیک ها مقاوم است. اگر عفونت پوست پخش شود یا بعد از ۲-۳ روز آنتی بیوتیک بهبود نیابد، پزشک ممکن است به MRSA مشکوک شود. درمان مناسب و به موقع برای بهبود عفونت MRSA و جلوگیری از عفونت عمیق تر و خطرناک تر حائز اهمیت است.
آیا کورک ها مسری هستند؟
نه به طور دقیق، اما میکروب هایی که باعث کورک می شوند (استافیلوکوکوس) به راحتی می توانند از طریق تماس پوست به پوست و اشیاء آلوده پخش شوند. این باکتری ها معمولا آسیبی نمی رسانند، مگر اینکه شکافی در پوست ایجاد شود. برای جلوگیری از گسترش باکتری استافیلوکوکوس زمانی که کورک دارید از حوله ها، ملافه ها، لباس ها و یا وسایل ورزشی به صورت مشترک استفاده نکنید. از دست زدن به کورک خودداری نمایید، و آن را نپوشانید. شستن مکرر دست ها نیز می تواند به جلوگیری از گسترش باکتری کمک کند.
هشدار اولیه: فولیکولیت
فولیکولیت التهاب یا عفونت فولیکول های مو است که می تواند به جوش تبدیل شود. جوش های کوچک سر سفید در اطراف موهای فرد ظاهر می شوند، گاهی اوقات با پوست قرمز احاطه میشوند. این جوش ها می توانند حساس و ناراحت کننده باشند و دچار خارش شوند، اما به طور معمول همانند کورک عمیق یا دردناک نیستند. اصلاح یا اصطکاک ناشی از لباس های تنگ می تواند باعث شود باکتری ها به زیر پوست وارد شوند، این مسئله شایع ترین علت بروز فولیکولیت و کورک است.
انواع کورک: کفگیرک
هنگامی که چندین جوش نزدیک به هم تشکیل می شوند و در زیر پوست به هم متصل میشوند، کفگیرک نامیده میشود. آنها اغلب در پشت و گردنیافت می شوند اما می توانند در هر جایی ایجاد شوند. مردان نسبت به زنان بیشتر احتمال دارد که به کفگیرک مبتلا شوند. کفگیرک نسبت به کورک تمایل دارد که در عمق بیشتری در زیر پوست قرار گیرد و بهبودی آن می تواند زمان بر باشد.
انواع کورک: آکنه کیستیک
آکنه کیستیک یک نوع آبسه پوستی است که زمانی ایجاد می شود که چربی و سلول های مرده پوست فولیکول مو را مسدود می کنند و محلی را ایجاد می کنند که باکتری ها در آنجا رشد می کنند و تکثیر می یابند. این نوع آکنه بافت عمیق تری از پوست را نسبت به آکنه معمولی تحت تاثیر قرار میدهد، که به کیست های دردناک و سفتی منتهی می شود. این نوع آکنه معمولا در صورت و شانه بروز میکند و معمولا در سال های نوجوانی رخ می دهد.
نوع کورک: زیربغل و کشاله ران
هنگامی که توده ها و آبسه های پر شده از چرک به طور مکرر در این مناطق از بدن رشد می کنند، ممکن است بیماری مزمن موسوم به هیدرآدنیت چرکی به شمار روند. عفونت از غدد عرق و فولیکول های مو که مسدود می شوند شروع خواهد شد. موارد خفیف با مراقبت های خانگی درمان می شوند.چندین دارو و درمان برای موارد جدی و مکرر در دسترس هستند.
نوع کورک: کیست پیلونیدال
هنگامی که جوش درست در بالای باسن (استخوان دنبالچه) ایجاد می شود، ممکن است آبسه پیلونیدال باشد. اعتقاد بر این است که مو، نقش مهمی در ایجاد این نوع کورک دارد و تحریک، فشار و نشستن طولانی مدت نیز ممکن است در ایجاد این جوش نقش داشته باشد. اگر این کیست ملتهب و عفونی شود، به آبسه تبدیل می شود. بعضی از کودکان با ” کیست پیلونیدال” متولد می شوند که در آن عفونت ها می توانند به وجود آیند. نشانه های این عفونت نیاز به توجه پزشکی دارد.
نوع کورک: گل مژه
“گل مژه چشم” نوعی کورک است که معمولا باکتری های استافیلوکوکوس آن را ایجاد می کنند. گل مژه در فولیکول مژه شروع می شود و ممکن است قرمز، گرم، متورم و ناراحت کننده باشد. گاهی اوقات گل مژه با شالازیون، که توده ای روی پلک است، اشتباه گرفته میشود اما شالازیون معمولا بدون درد است و به دلیل مسدود شدن غده چربی ایجاد می شود نه عفونت.
چه کسانی دچار کورک می شوند؟
هر کسی می تواند دچار کورک شود، این خطر در موارد زیر افزایش می یابد:
- تماس نزدیک با فرد آلوده
- داشتن آکنه، اگزما، یا سایر علل آسیب به پوست
- دیابت
- سیستم ایمنی ضعیف
درمان: مراقبت خانگی
می توانید از بیشتر موارد کورک در خانه مراقبت کنید. برای کمک به باز شدن و تخلیه کورک، چندین بار در روز کمپرس گرم و مرطوب قرار دهید. پس از اینکه کورک شروع به تخلیه کرد، آن را تمیز نگه دارید، و استفاده از کمپرس گرم را ادامه دهید هر بار از یک حوله یا دستمال تمیز استفاده کنید. بانداژ را به طور مکرر عوض کنید و دستها را به خوبی بشویید. جوش را فشار ندهید یا نترکانید. این کار می تواند عفونت را بدتر کند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
زمانی که کورک بعد از یک هفته مراقبت خانگی بهبود نیافت، به پزشک مراجعه کنید. سایر دلایل مراجعه به پزشک عبارتند از:
- جوش بر روی صورت یا ستون فقرات
- تب و یا خط های قرمزی که از ناحیه آسیب دیده گسترش می یابند.
- جوش بسیار بزرگ یا دردناک
- جوشی که عود میکند.
درمان: روش های جراحی
اگر مایع داخل کورک به خودی خود تخلیه نشود، ممکن است پزشک شما با استفاده از یک وسیله استریل نوک آن را سوراخ کند تا مطمئن شود که کاملا تخلیه میشود. عفونت عمیق ممکن است با گاز استریل بسته شود، بنابراین تخلیه آن ادامه می یابد. گاهی اوقات برای کمک به بهبودی آنتی بیوتیکداده میشوند.
درمان: جوش های عود کننده
برای برخی افراد، جوش ها یک مشکل عود کننده هستند که به صورت مکرر رخ میدهند. علاوه بر درمان استاندارد، پزشک ممکن است سعی کند باکتری های استافیلوکوکوس را از تمام بدن از بین ببرد. این کار می تواند شامل یک یا تمام درمان های زیر باشد:
- شستشو با صابون ضد عفونی مخصوص
- استفاده از پماد آنتی بیوتیکی در داخل بینی
- و یا در صورت لزوم، ۱-۲ ماه مصرف آنتی بیوتیک خوراکی
عوارض جوش
بیشتر کورک ها با درمان خانگی و یا مراجعه به پزشک بهبود می یابند. جوش های ایجاد شده بر روی صورت ممکن است به آنتی بیوتیک نیاز داشته باشند زیرا آنها به چشم و مغز نزدیک هستند. به ندرت، باکتری های استافیلوکوکوس از کورک یا کفگیرک می توانند به جریان خون وارد شوند، پس از آن می توانند بر قلب و سایر اعضای داخلی بدن تاثیر بگذارند.
پیشگیری از ایجاد کورک
از آنجا که باکتری ها در هر جایی در محیط اطراف ما و پوست بسیاری از افراد وجود دارند، بهترین دفاع در برابر کورک شامل موارد زیر است:
- شستشوی دست یا استفاده از ضدعفونی کننده دست مبتنی بر الکل
- تمیز کردن دقیق بریدگی ها، خراشیدگی ها و زخم های دیگر
- پوشاندن زخم ها
- عدم استفاده مشترک از حوله، دستمال، ماشین اصلاح و غیره
حوله ها، دستمال ها و هر چیز دیگری که در تماس با منطقه آلوده بوده است را با آب داغ بشویید. هر چیزی که روی کورک می گذارید را دور بیندازید.