معمولا دندان شیری کودکان (به انگلیسی: Baby Teeth) در سن 6 تا 7 سالگی می افتد، ولی ممکن است این اتفاق کمی زود یا دیرتر دیده شود که اگر این جالت پیش بیاید کودک را باید نزد داندانپزشک ببریم تا بدرستی علت بررسی شود.
در این مقاله از تک پزشک، زمان افتادن دندان‌های شیری در کودکان و دلایل دیرتر و یا زودتر افتادن دندان‌ها بررسی شده است. پس با ما همراه باشید.
زمان افتادن دندان شیری
افتادن دندان شیری زمانی اتفاق می‌افتد که دندان لق شود. در حدود ۶ یا ۷ سالگی به علت رشد دندان دائمی، دندان شیری لق شده و در نهایت می‌افتد. در این زمان، دندان دائمی بیرون آمده و جایگزین دندان شیری می‌شود.
افتادن دندان های شیری کودکان معمولاً از سن ۶ سالگی و از دو دندان جلویی بالا و پایین شروع می‌شود.
به طور کلی در ۵ تا ۶ سالگی باید از دندان‌های کودک عکس گرفته شود و با تشخیص دندانپزشک مشخص شود که کدام دندان لق شده و باید کشیده شود، تا دندان‌های دائمی کج درنیاید.
دقت شود، دندان شیری اگر تا ۷ سالگی لق نشود ممکن است از داخل درآمده باشد و این موضوع با به موقع عکس گرفتن از دندان‌ها توسط دندانپزشک تشخیص داده می‌شود.
در اصل زودتر و یا دیرتر افتادن دندان های شیری چندان اهمیت ندارد. نکته مهم در افتادن دندان های شیری کودکان این است که دندان های دائمی سرجای طبیعی خودشان قرار بگیرند، زیرا اگر دندان سرجای اصلی خود در نیاید ممکن است به صورت کج رشد کند.
در صورتی که دندان شیری کودک شما لق شده است و باعث اذیت کودک می‌شود، اگر مطمئن نیستید که به اندازه کافی لق شده است، اجازه دهید تا دندان خود به خود بیفتد.
در جدول زیر، افتادن همه دندان‌های کودک بر حسب سال، آورده شده است. زمان افتادن دندان های شیری ممکن است از زمان‌های ذکر شده در جدول شش ماه کمتر یا زیادتر باشد.
زمان افتادن دندان شیری (سال)
دندان های شیری را در چه شرایطی باید کشید؟
در صورتی که دندان های شیری قبل از سر زدن دندان های دایمی نریزد، جای خالی برای روییدن دندان همیشگی وجود نخواهد داشت.
در چنین شرایطی باید دندان شیری را کشید و بیرون آورد. این حالت معمولا در مورد دندان‌های پیشین فک پایین اتفاق می‌افتد که موقع روییدن دندان‌های دایمی باید آن‌ها را کشید و خارج کرد.
به نقل از تک پزشک، نکته مهم دیگر این است که دندان‌های دائمی باید زیر دندان های شیری دربیاید نه به سمت داخل آن. اگر این حالت به وجود بیاید دندان شیری لق نمی‌شود و با فشاری که همیشه به سمت بالا وارد می‌کند ریشه دندان تحلیل می‌رود؛ یعنی عملاً ریشه‌ای برای دندان باقی نمی‌ماند.
در این حالت توصیه می‌شود حتما به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک با گرفتن عکس مشخص می‌کند که اگر دندان سرجای اصلی خود نباشد، دندان شیری را کشیده تا دندان دائمی سرجای خود برگردد.
علت دیر افتادن دندان شیری چیست؟
تاخیر در شکل گرفتن دندان دائمی
دندانی که شکل نگرفته باشد، از لثه بیرون نمی‌زند. چنانچه دندان دائمی شکل نگرفته باشد، دندان شیری نیز طبق انتظار نمی‌افتد.
به هم فشرده بودن دندان‌ها
گاهی تاخیر در افتادن دندان های شیری ناشی از فشردگی و نامنظم بودن دندان‌ها می‌باشد که در این حالت باید کودک را نزد دندانپزشک برد تا دندان‌ها به نوبت کشیده شوند.
وجود دندان اضافی
دندان دائمی اضافی می‌تواند، افتادن دندان شیری را مختل کند. در این حالت باید دندان اضافی با نظر پزشک برداشته شود و ارتودنسی انجام گیرد.
بیماری‌ها
برخی از بیماری‌ها مانند موارد زیر می‌تواند باعث تاخیر در افتادن دندان های شیری شوند:
- دیسپلازی کلیدوکرانیال
- اسکلروستئوز
- سندرم گاردنر
- نرمی استخوان مقاوم به ویتامین D
- سندرم داون
- کم کاری غده هیپوفیز
- کم کاری غده تیروئید
همچنین بخوانید: چگونه دندان درد را سریعا تسکین دهیم؟
علت زود افتادن دندان شیری چیست؟
صدمه و یا آسیب فیزیکی به دندان
ممکن است بر اثر فعالیت و یا بازی به دهان و دندان کودک، آسیب وارد شود و دندان کودک لق شود.
پوسیدگی بیش از حد دندان
پوسیدگی وسیع دندان های شیری می‌تواند از دلایل افتادن زودهنگام دندان شیری باشد.
بیماری‌ها
برخی از بیماری‌ها مانند موارد زیر نیز از دلایل افتادن زودهنگام دندان شیری هستند:
- دیسپلازی فیبروز
- دیابت جوانی
- هیستیوسیتوز
- نوتروپنی چرخه‌ای
- هیپوفسفاتازی
- سندرم چدیاک ـ هیگاشی
- نرمی استخوان مقاوم به ویتامین D
مصرف کمتر مواد قندی و شیرینی و شکلات
مصرف شیرینی و شکلات و مواد قندی بیش از حد، می‌تواند منجر به افتادن زودهنگام دندان های شیری کودک شود.
همچنین بخوانید: تسکین درد بعد از کشیدن دندان
برای جلوگیری از خونریزی ناشی از افتادن دندان شیری، چه کنیم؟
اگر دندان لق شده به‌طور طبیعی بیفتد، خونریزی حداقل خواهد بود و فقط کافی است پس از افتادن دندان، کودک دهانش را با آب بشوید.
اما اگر دندان در اثر ضربه دیدن و هنگام تکان دادن بیفتد، خونریزی بیشتر می‌شود. برای توقف خونریزی کودک باید گاز پانسمان یا حوله تمیز را روی دندان فشار دهد. خونریزی پس از حدود یک ساعت قطع می‌شود.
چه زمانی باید کودک را نزد دندانپزشک برد؟
کودک را در سن ۲.۵ سالگی که تمام دندان‌های شیری او روییده است، باید نزد دندان پزشک ببرید. دندانپزشک برای جلوگیری از فساد دندان‌های کودک، توصیه‌هایی خواهد کرد و اگر تخریبی در دندان‌های او وجود داشته باشد آن را ترمیم می‌کند.
اگر کودک از دندانپزشک ترس دارد، او را روی زانو‌های خود بنشانید تا دندانپزشک بتواند دندان‌های کودک را معاینه کند.
اگر کودک در هنگام ترمیم دندان، اجازه نمی‌دهد یا از دندانپزشک هراس دارد، دندانپزشک کودک را برای مدت کوتاهی با داروهای بی ضرر بیهوش می‌کند و دندان‌های او را ترمیم می نماید.
به طور کلی پدر‌ها و مادر‌ها باید به این نکته توجه داشته باشند که در سن ۶ تا ۷ سالگی که زمان افتادن دندان‌های شیری و ظهور دندان‌های دائمی است، کودک را جهت معاینه مشکلات و بیماری های دندان نزد دندانپزشک ببرند تا در صورت وجود مشکل در دندان‌های کودک، بررسی شود و دندانپزشک اقدام به رفع مشکل دهان و دندان کودک کند.