سینوسها توسط چندین مجرای باریک به بینی متصل هستند. التهاب سینوسها که به آن اصطلاحاً سینوزیت گفته می شود ممکن است حاد (کوتاه مدت) و یا مزمن (طولانی مدت) باشد.
سینوس
سینوس ها، حفره هایی توخالی در استخوانهای سر و صورت هستند. این حفره ها که همگی در اطراف بینی قرار گرفته اند؛ 4 گروه هستند:
- سینوس های استخوان پیشانی، بالای ابروها در قسمت نزدیک به وسط صورت
- سینوس های استخوان گونه، در زیر کاسه چشم ها
- سینوس های واقع در استخوانی که بین چشم ها و بینی قرار گرفته است
- سینوس های واقع در قسمت پشتی بینی
آنچه که در بین عموم مردم به عنوان سینوزیت شناخته می شود؛ عمدتاً ناشی از التهاب در 3 دسته اول است.
علایم و نشانه های سینوزیت
- سردرد یا سنگینی سر به خصوص در ناحیه پیشانی و گونه ها
- آبریزش از بینی
- ترشّحات پشت حلقی به ویژه صبح ها
- بوی بد دهان
- بی اشتهایی به خصوص برای صبحانه
- تنگی نفس و بد خوابی شبانه
- کندی جریان فکر و کاهش حافظه و تمرکز
- خستگی طول روز
- حالت تهوّع و استفراغ به ویژه پس از برخاستن از خواب:
- حسّاسیت به گرما و سرما به ویژه باد گرم و سرد
- سرفه یا عطسه
- تنگی نفس، گرفتگی و اسپاسم عضلات گلو یا آسم
- سرماخوردگی مکرّر و مزمن شدن سرماخوردگی ها
- سنگینی گوش یا خستگی و کاهش دید چشم
- گرفتگی بینی
- تب و لرز در موارد حاد
- پف دور چشم
- خارش و خشک شدن گلو، احساس تشنگی مکرّر و تلخی دهان
- تغییر وضعیت خلقی
همچنین بخوانید: درمان سینوس با زنجبیل و سرکه ی سیب
نسخه ها و راهکارهای عملی درمانی
مهم ترین عامل در درمان سینوزیت و هر بیماری دیگری، برطرف کردن عوامل سبب ساز است.
بخورها:
روشهای انجام بخور: بخور به چند شیوه قابل انجام است:
- بخور معمولی با استفاده از آب جوش
- بخور با آجر: در این روش، آجر را کاملاً داغ کرده داخل کاسه محتوی محلول بخور می اندازید تا بخار از آن متصاعد شود. روش دیگر آن است که محلول یا ماده بخور را کم کم روی آجر داغ بریزید.
- بخور با استفاده از دستگاه بخور
تذکر مهم: پس از هر بخور، سر و صورت خود را با یک پارچه نخی ببندید و مواظب باشید تا خشک شدن کامل سر و صورت، هرگز در معرض باد کولر، پنکه یا هوای آزاد قرار نگیرد؛ وگرنه اثر معکوس حاصل خواهد شد.
موادی که می توانید در مایع بخور استفاده کنید:
- بابونه
- تخم گشنیز (بهتر است آسیاب یا نیم کوب شود)
- برگ اوکالیپتوس (تازه یا خشک فرقی نمی کند؛ فقط کمی خرد شود)
- آویشن
- اسطوخدوس
- کاه
- سرکه: 2 یا 3 قاشق غذاخوری. بخور سرکه به تنهایی (مخلوط با کمی آب) هم اثرات مفیدی دارد.
- ماست: یک آجر را روی شعله گاز قرار دهید تا کاملاً داغ شود و سپس چند قاشق ماست روی آن بریزید.
چکاندن دارو در بینی:
بسیاری از روغن ها، با نفوذ به داخل سینوس ها، مجاری آنها را باز می کنند؛ ترشحات را نرم و قابل خروج می کنند؛ با طبع گرم خود، تولید ترشحات را کم می کنند؛ سلول های مرده و ناسالم را از بافت سینوس ها جدا می کنند و زمینه را برای ترمیم مخاط سینوس ها فراهم می کنند.
از جمله این روغن ها می توان به روغن سیاهدانه، کنجد و زیتون اشاره کرد. در این بین، روغن سیاهدانه بسیار قوی است؛ اما سوزش نسبتاً شدیدی هم ایجاد می کند که اگر فرد آن را تحمّل کند به نتیجه دلخواه خود خواهد رسید.
چکاندن روغن در چشم:
برای این کار هر روز 5-3 قطره روغن زیتون تصفیه نشده را داخل هر چشم بچکانید. این کار با افزایش میزان اشک باعث شستشوی سینوس ها خواهد شد. این روش غیر معمول، سوزش نسبتاً زیادی دارد و در حالت عادی انجام آن توصیه نمی شود.
انفیه های طبی(جهت ایجاد عطسه):
عطسه، سینوس ها را باز می کند و ترشحات آنها را تخلیه می کند. از ساده ترین راه ها جهت ایجاد عطسه، استنشاق مقدار بسیار کمی فلفل سیاه است. یک دستور ساده جهت تهیه انفیه طبی مناسب آن است که یک قسمت کُندش را با 4 قسمت تخم گشنیز و 4 قسمت بنفشه، کاملا آسیاب کرده استفاده کنید.
تذکر مهم: استفاده از انفیه یا «عطسه درمانی»، بر خلاف ظاهر آن، کاری است بسیار دقیق و دارای ظرایف علمی که باید با رعایت مقدماتی انجام شود؛ لذا اکیدا توصیه می کنم که جز با مشورت با پزشک مجرب در این زمینه، از این کار خودداری کنید.
ضماد ها:
ضمادها اکثراً با ایجاد گرمای موضعی، میزان ترشحات را کم و خروج آنها را آسان می کنند. بهترین ضمادی که در این زمینه تجربه کرده ام ضماد دارچین است؛ به این ترتیب که:
- مقداری دارچین آسیاب شده را با کمی گلاب یا آب به حالت خمیری نسبتاً شل در آورده
- روی پوست صورت در محل سینوس ها(بالای ابروها و روی گونه ها) بمالید
- مدت زمان ماندن این ضماد بسته به افراد مختلف متفاوت است
- برخی به فاصله چند ثانیه یا چند دقیقه دچار سوزش پوست می شوند که باید ضماد را پاک کرد؛ اما به همین اندازه هم از نتایج آن بهره مند می شوند
- در سایر افراد بهتر است ضماد 15-10 دقیقه روی پوست بماند
استفاده از زنجبیل یا مخلوط زنجبیل و دارچین هم شیوه مناسبی است.
تذکر مهم: در برخی حالات که بسیار نادر است بیمار با گذاشتن آن دچار تیرگی پوست شده است. این مساله اگر چه ظاهرا بسیار نادر است؛ اما به هر حال بهتر است ابتدا ضماد دارچین را روی پوست پشت بازوی خود امتحان کنید.
داروهای استشمامی:
بعضی بوها باعث باز شدن مجاری سینوس ها می شوند. از این دسته می توان به این موارد اشاره کرد:
- کافور: که طبع خنکی دارد و استشمام آن برای درمان سینوزیت های گرم مفید است.
- اسانس نعناع: به ویژه برای درمان سینوزیت های خردسالان مفید است. یک راه ساده آن است که 2-1 قطره از این اسانس را به هنگام خواب روی بالش یا لباس کودک بچکانید به نحوی که بوی آن کاملاً استشمام شود.
- ویکس
حجامت یا زالواندازی سر و سینوس ها:
یکی از بهترین و قاطع ترین راه های درمان سینوزیت، حجامت سر یا سینوس ها و زالواندازی روی سینوس هاست. با مراجعه به افراد مجرب در این زمینه، از فواید این اقدامات سودمند بهره ببرید. بسته به شدت سینوزیت، می توان این کارها را 3-2 بار به فواصل 30-20 روزه تکرار کرد.
داروهای خوراکی کاهنده التهاب و رطوبت سر:
بسیاری از داروها هستند که در صورت مصرف خوراکی، با اثر ضدّ بلغمی خود، علاوه بر کاهش التهاب و عفونت سینوس ها، ترشحات آنها را نیز واضحاً کم می کنند. از جمله این داروها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بابونه
- مرزنجوش
- آویشن
- پونه
- نعناع
که به صورت دم کرده، جوشانده یا عرقیات قابل استفاده هستند.
2 دیدگاه
درود بی پایان تمام مطالب عالی و مفید بود اما من خودم چون سینوزیت مزمن دارم متوجه نشدم علت از خشکی و یا دلایل دیگری که ذکر کردید مزمن شده چگونه میشود فهمید علت سینوزیت مزمن از کدام موارد قید شده در بالا هست آیا امکان ویزیت و تشخیص وجود دارد اگر امکان دارد محبت کنید بفرمایید به چه طریق میشود ویزیت شد سپاسگذارم
با تشکر از مطالب مفید و واقعاً کم یاب شما. میخواستم یک تجربه ای عرض کنم که دوستان استفاده کنن
تازه از سربازی تموم شدم و متاسفانه طی 2 سال دو بار تابستان ها بخاطر تشخیص برونشیت دکتر ( علائم : سرفه و خروج چرک قهوه ای و سیاه و تنگی نفس ) بستری شدم و قویترین آنتیبیوتیک ها برایم تجویز کردن.
متاسفانه بعد از ترخیص شهریور ماه 98، بعد از پایان خدمت سربازی ورزش بدنسازی را شروع کردم و طی سرماخوردگی ترشحات بینیم شروع شد و سرفه هایی عمدی از ترس برای تخلیه چرک ها و مبتلا نشدن به برونشیت. جواب سی تی اسکنم از ریه سلامت کامل ریه و عفونت راههای هوایی بوده ولی جواب سی تی اسکن ســــینوسیم عفونت سمت راست سینوسی و انحراف تیغ بینی بوده که متاسفانه به پزشک نتونستم ببرم و فردا قرار به رفتن پیش پزشک هستم . عطاری های زیادی رفتم بهترین دمنوش ها قطره ها رو گرفتم فقط یک دم نوش به اسم دمنوش رفع عفونت به مدت 3 یا 4 ساعت ترشحاتم رو کم میکرد و باز شروع میشه و عوارض اصلی که اذیتم میکنه تعریق بیش از حد و لرز بدون تب (عرق سرد) اذیتم میکنه. نتیجه گرفتم عامل اصلی برونشیت همین عفونت سینوسی هستش و جالب ترین نکته اینه که نه سردرد دارم نه چشم درد موقعی هم که میخوابم ترشحات قطع میشن. لازم به ذکر هستش دوستانی که مشکل ترشح پشت حلق دارن (موقع قورت دادن بزاق احساس میکنن چیز دیگه ای از پشت حلقشونم میره پایین) همون سینوزیت هستش و لبنیات اصلا نباید مصرف کنند . الان حال من جوریه که وقتی شیر بخورم یا ماست یا یک لقمه پنیر ترشحاتم 10 برابر میشه و هرکسی ترشحات داشت و پشت حلق احساسش کرد حتما تخلیه کنید و نمونه در بدن چون باعت برونشیت میشه . راستی عوارض دیگش واسه من سستی و خواب زیاد ، خستگی مکرر ، دوری از علایق و کارم و مشتاق نبودن به گردش و حتی عصبانیت و بی حوصلگی هستش .متاسفانه سیگار میکشم و از شما استاد و دکتر عزیز یک سئوال داشتم : آیا واسه کسانی مثل من که سیگار رو یکدفعه نمیتونیم کنار بذاریم میتوان سینوزیت را درمان کرد؟ و آیا لرز یک دفعه به همراه تعریق پشت سر بالاتر از قردن عادی است ؟ و آیا احتمال دارد ترسی که دارم برونشیت واسه دائم با من باشه؟ حتی سیگار انبرونساء هم کشیدم ولی نتوانستم ترک کنم
ممنون میشم راهنماییم کنید ببخشید تجربه ای که داشتم یکم سرتون را درد آورد ولی پیشنهاد میکنم اگر خدایی نکرده با مشکلاتی که عرض کردم مواجه شدید به دکترای دیگه با تخصصی های متفاوت مراجعه نکنید چون قبل از سینوزیت مثل تجربه من بخاطر ریه بستری میشین .
و نکته پایانی : دلیل این همه مریصیم و نا امیدیم و حتی بعضاً آرزوی تموم شدن زندگیم این بود که مارو در سربازی به مدت 3 ساعت به بهانه ورزش و اذیت کردنمون در تابستان گفتن بدویین و طی تعریق بدنم با وزش باد مختصری بدنم جزئی حالت لرز گرفت و بعد از رسیدن به منزل سرفه ها و خروج (چرک های قهوه ای و بعضا سیاه ) و تنگی نفس شروع شد و تا الان مشکل پابرجاست و خانواده ام نیز اذیت میشن.
امیدوارم مفید واقع شده باشه و دکتر،استاد و عزیزمان به سئوالات بنده حقییر پاسخ گو باشند. یا حق