گیاه خار مریم چه خواصی دارد و عوارض این گیاه دارویی چیست؟

خار مریم که با نام ‌های دیگری از جمله ماریتیغال، خار علیص، خارسه و خارشیری شناخته می‌شود گیاهی است از تیره کاسنی، دوساله و به ارتفاع حداکثر 1/5 متر که به حالت خودرو در کنار جاده‌ها، اراضی بایر و گاهی اطراف زمین‌های زراعی می‌روید.

در ایران خار مریم در صحراها و بیشتر در دره هراز، دشت مغان، مناطقی از خوزستان، کلاردشت، گرگان، مازندران و … میروید. این گیاه در صنایع داروسازی اهمیت فراوان دارد.

خواص خار مریم (طبیعت و خواص درمانی)

طبیعت گیاه خار مریم گرم است.

خواص گیاه خار مریم به‌طور خلاصه عبارتند از:

• خار مریم میزان التهاب را کاهش داده و تاثیرات آنتی‌اکسیدان بالقوه‌ای دارد. آنتی‌اکسیدان‌ها از سلول‌های بدن در برابر آسیب‌دیدگی ناشی از فرآیندهای شیمیایی حفاظت می‌کنند.
• این گیاه در درمان اختلالات فوق کلیوی و سندرم روده ملتهب کاربرد دارد و برای درمان اختلال پوستی «داءالصدف» نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• یکی از بهترین گیاهان محافظ کبد و سم زدایی از کبد، خار مریم می‌باشد.
• از خواص خار مریم حل سنگ‌های صفراوی و پیشگیری از ایجاد این بیماری است.
• یکی از مهمترین خواص خار مریم کاهش میزان سلول‌های سرطانی است، به طوریکه مصرف گیاه خار مریم در مقابله با سرطان پروستات، سرطان سینه و سرطان رحم موثر بوده و رشد و توسعه سلول‌های سرطانی را کاهش می‌دهد.
• خوردن گلچه‌های خار مریم اثرات مفی داروهای مربوط به شیمی درمانی را کاهش می‌دهد و تاثیر مثبت آن را زیاد می‌کند.
• خوردن گلچه‌های گیاه خار مریم در کاهش میزان کلسترول خون تاثیر دارد.
• مصرف گیاه خار مریم، مقاومت انسولین در بیمارانی که از نوع دیابت 2 رنج می‌برند را کاهش می‌دهد.
• این گیاه نوعی آنتی‌اکسیدان قوی به شمار رفته و از بدن در برابر آسیب‌های سلولی ایجاد شده از رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند (خاصیت ضداکسیدان آن چندین بار از ویتامین E بیشتر است و از این طریق محافظ خوبی برای کبد است.)
• از خواص خار مریم محافظت کلیه از تاثیر مواد شیمیایی است (سیلی مارین موجود در گیاه خارمریم اثر مخرب مواد شیمیایی بر روی کلیه را کاهش داده و محافظ خوبی برای کلیه‌هاست.) 

طرز استفاده و مقدار مصرف خار مریم

از گیاه خار مریم به شکل دم کرده و تنتور استفاده می‌کنند همچنین برای استفاده بیشتر از خواص خار مریم می‌توان گلچه‌های آن را همانند کنگر فرنگی خورد.

گل خار مریم و هم تخم آن قابل استفاده می‌باشند اما مطالعات نشان ‌میدهند تخم گیاه خار مریم بیشتر دارای خواص درمانی است، به همین جهت در اکثر مکمل‌های غذایی و یا چای‌های کیسه‌ای از عصاره تخم خار مریم استفاده می شود.

طرز تهیه دم کرده: 

3/5 گرم دانه نیمکوب را در 150 سی سی آب جوش به مدت 10 الی 15 دقیقه دم کنید. روزانه 3 نوبت و نیم ساعت قبل از غذا مصرف شود.

طرز تهیه تنتور:

15 تا 25 قطره را روزانه 4 الی 5 بار مصرف کنید.

برای کمک به درمان هپاتیت و سیروس کبدی:

160 الی 800 میلی‌گرم در روز در 3 نوبت، برای سیروس کبدی به مدت 2 سال و برای هپاتیت سه ماه مصرف شود.

برای کمک به تصفیه کبد در افرادی که دچار تنبلی کبد می باشند:

250 میلی‌گرم یک بار در روز به مدت 8 هفته مصرف شود.

افراد عادی نیز برای بهره‌گیری از خواص خار مریم و پاکسازی کبد خود میتوانند 140 الی 250 میلی‌گرم از آن را به مدت 4 هفته مصرف کنند، البته بهتر است از فراورده‌های استاندارد شده خارمریم استفاده کنیم چون مواد موثر آنها قویتر بوده و بهتر از دم کرده و تنتور آن است.

موارد احتیاط و منع مصرف

گیاه خار مریم نباید هم‌زمان با داروهایی که متابولیزم آنها در کبد است مانند آسپرین، استامینوفن و غیره استفاده شود، اگر داروی خاصی مصرف میکنید و یا به هر گونه بیماری مبتلا می‌باشید قبل از مصرف گیاه خار مریم با پزشک مشورت کنید.