الکل

اثرات الکل بر بدن

خوردن الکل چه اثری بر بدن دارد؟ آیا خوردن مشروبات الکی باعث نابینا شدن می شود؟ آیا الکل تاثیر منفی بر عملکرد کبد می گذارد؟ مشروبات الکلی باعث چاقی می شوند؟

زکریای رازی در فصل چهارم از کتاب الطب الروحانی به خطرات میگساری و عوارض زیانبخش آن اشاره می کند: « اعتیاد به شرابخواری و پیاپی مست شدن یکی از عوارض بدی است که مبتلایان به آن را به بدبختیها و بلاها و بیماریهای گوناگون گرفتار می کند… افراط در شرابخواری آدمی را در معرض سکته و اختناق و پر شدن بطن قلب که سبب مرگ ناگهانی می شود و پاره شدن شریانهای دماغ و سکندری خوردن و در چاه و چاله افتادن قرار می دهد و نیز ادامه به میگساری سبب پیدا شدن تبهای گرم و ورمهای خونی و صفرایی در احشاء و اندامهای اصلی بدن و رعشه است؛ خاصه اگر شخص سستی اعصاب نیز داشته باشد. گذشته از اینها مایۀ کاهش عقل و پرده دری و فاش کردن راز و ناتوانی بر دریافت مطالب دینی و دنیایی می شود و چنان است که آدمی در بند آرزویی نمی افتد و آنچه آرزو می کند به آن دسترسی ندارد… کوتاه سخن آنکه شراب …. به دو نفس شهوانی و غصبی نیرو می بخشد و بر قوت آنها می افزاید. »

سالانه میلیونها انسان در سراسر جهان در اثر عوارض ناشی از نوشیدن مشروبات الکلی جان می دهند. با پیشرفت علم و تکنولوژی ، صنعتی شدن جامعه و به وجود آمدن شهرهای بزرگ، که افزایش شهرنشینی را به دنبال دارد ، متأسفانه مصرف نوشیدنیهای الکلی ، سیگار و مواد مخدر رو به فزونی هستند، که اگر برای شیوع روز افزون آن چاره اندیشی و اقدام نشود عوارض اجتماعی زیانبخشی به بار خواهد آورد.

نقش مخرب مشروبات الکلی بر مغز انسان و تضعیف حافظه و عواطف ، اثر آن بر روی سلسله اعصاب و جهاز هاضمه، بروز سرطان کبد، سرطان دهان ، سرطان گلو، زخمهای معده و اثنی عشر و سکتۀ قلبی بر همگان آشکار است.

بروز انواع بیماریهای قلبی و عروقی و اختلالات گوارشی در افراد الکلی از شیوع بسیار بالایی برخوردار است و معمولاً اگر افراد الکلی جان بر سر یکی از رخدادهای محیطی نگذارند، حداقل بر اثر یکی از عوارض مرگ زای الکل جان خواهند داد. بسیاری از تصادفات حادثه آفرین رانندگی، که منجر به از دست دادن جان تعداد زیادی از سرنشینان اتومبیلها می شود، به ویژه در کشورهای غربی که محدودیت در نوشیدن مشروب وجود ندارد، بر اثر نوشیدن مشروبات الکلی رخ می دهد.

نوشیدن مشروبات الکلی بر روی جنین نیز تأثیر دارد. « نوباوه هایی که از طریق شیر مادرشان الکل مصرف می کنند، رشد حرکتی کندی نشان داده اند و تأخیر مهمی در یک سالگی نشان داده اند..»

 

مکانیسم اثر الکل پس از نوشیدن آن 

دو دقیقه پس از نوشیدن مشروب الکلی، 20 درصد الکل آن از طریق دهان و معده و 80 درصد آن از طریق روده کوچک وارد خون شده و به کبد می رسد. الکل در کبد توسط نوعی آنزیم مبدل به استالدیید شده و پس از اکسید شدن به استات تبدیل می شود و یا توسط ریه ها و کلیه ها و بزاق و عرق از بدن دفع می شود.

هرگاه میزان الکل در خون به 150 میلی گرم در 100 میلی لیتر برسد مستی آور ( مسمومیت زا ) و اگر به 500 میلی گرم برسد فرد را می کشد. به عبارتی دیگر هر گاه میزان الکل به یک گرم در هر لیتر خون برسد، آثار مستی ظاهر شده و حرکات عضلات و گفتار و بینایی مختل می شود و اگر به 2 گرم در هر لیتر خون برسد مستی کامل رخ داده و دقت و تمرکز حواس و حس قضاوت در فرد از بین می رود و سپس لکنت زبان حادث می شود، و تعادل فرد از بین می رود، یا اگر به 4 گرم برسد موجب اغما و بیهوشی خواهد شد و در 6 روز فرد را می کشد .

 

عوارض دیگر 

افزایش ضربان قلب، ازدیاد فشار داخل جمجمه، اختلال در تکلم ، کرختی و بی حسی، از دست دادن قوۀ تشخیص ، ناپایداری احساس، احساس سرخوشی کاذب ، پیدایش حالت تهاجمی، اختلال در حرکت عضلات ، ادرار زیاد ، پوست سرد و چسبناک ، کاهش دمای بدن، تنفس آهسته و صدادار ، گشادی مردمک چشم، التهاب معده، تضعیف فعالیت مغز، اسهال ، لاغری ، خونریزی معده ، سیروز کبد، کم خونی ، کمبود ویتامین ، آسیب عضلۀ قلبی، تحلیل عضلات بدن، ازدیاد فشار خون و اسید اوریک ، ایجاد کبد چرب و بزرگ، کاهش گلبولهای قرمز، بیماری اعصاب محیطی، سرطانهای گوارشی ( دهان ومری)، اغما و سرانجام مرگ از عوارض ناشی مشروبات الکلی است.

 

تأثیر مصرف الکل بر مادر 

« مصرف الکل بر فرد در حال رشد ( در بطن مادر) در طول بارداری اثر می گذارد، این امر ممکن است با رشد غیر طبیعی صورت که در خلال دورۀ رویانی اتفاق می افتد، عقب ماندگی نمو ( کوچک اندامی) و اختلال در دستگاه عصبی مرکزی، شامل میکروسفالی ( کوچکی غیر طبیعی سر و مغز) همراه باشد. نمو پس از تولد این کودکان، عموماً عقب افتادگی دارد و اغلب عقب افتادگی ذهنی و مشکلات رفتاری رخ می دهد. فراوانی برآوردی « نشانگان جنین الکلی» در هر 700 تولد یکی است….»

 

چگونه می توان نوشیدن الکل را ترک کرد؟ 

برای رهایی از بیماری الکلیسم باید از قرص دی سولفیرام ، که در ایران 250 میلی گرمی آن موجود است، 12 ساعت پس از آخرین مصرف الکل به صورت 2 قرص ناشتا و یکجا مصرف شود، سپس برای چند هفته یا چند ماه یا چند سال بعد ( بر حسب قدرت فرد ترک کننده، متغیر است ) تکرار شود. البته انجام تست های کبدی در هنگام ترک ضرورت دارد. همچنین روشهای متعددی برای ترک الکل وجود دارد که در ادامه توضیح می دهیم و هر فردی می تواند روش مناسب را برگزیند.

افرادی که سالیان طولانی مشروبات الکلی نوشیده اند و به اصطلاح « الکلی» هستند اگر بخواهند اقدام به ترک کنند، باید از داروهای زیر استفاده کنند:
قرص دی سولفیرام، آمپول ویتامین تیامین ، مولتی ویتامینها ، دیازپام یا کلردیازپوکساید و و گاهی داروهای ضد تشنج و همچنین روان درمانی ، رفتار درمانی، درمان اجتماعی ، حمام گرم، طب سوزنی ، متد بیزاری ، هیپنوتیزم ، متد مدی تیشن و ترک تدریجی الکل.

 

پیشگیری 

یکی از راههای مؤثر برای پیشگیری از این عارضۀ اجتماعی ، گسترش مکانهای آموزشی، کتابخانه های عمومی ، فضاهای ورزشی و تفریحات سالم همگانی ، ساخت و نمایش فیلمها و سریالهایی است که ضمن جذابیت بیانگر پی آمدهای ناگوار الکلیسم باشد. برای پر کردن اوقات فراغت و لذت بردن از زندگی ؛ پناه بردن به کوه و دشت، پارکها ، باشگاههای ورزشی، مکانهای علمی ـ فرهنگی و کتابخانه ها به مراتب مفید تر ، لذت بخشتر و کم هزینه تر از مصرف نوشیدنیهای الکلی است.
سلامت نیوز: مشروبات الکلی و تأثیرات آن در بدن انسان