پره اکلامپسی

پره اکلامپسی (مسمومیت بارداری) این روزهای میان زنان باردار زیاد دیده میشود و یکی از دلایل مهم زایمان زودرس بشمار می رود. پره اکلامپسی چیست چه علائمی دارد و چگ.نه درمان می شود؟

پره اکلامپسی چیست؟

پره اکلامپسی یک عارضه بارداری با فشار خون بالا و علائم آسیب به اندام های دیگر از جمله کبد و کلیه می باشد. پره اکلامپسی معمولا پس از هفته بیستم حاملگی در زنانی که فشار خون آنها طبیعی است اتفاق می افتد. افزایش کمی در فشار خون ممکن است نشانه پره اکلامپسی باشد. پره اکلامپسی درمان نشده عوارض جدی و کشنده ای برای شما و نوزاد شما ایجاد می کند. اگر پره اکلامپسی دارید، تنها درمان، زایمان جنین است.

اگر در ابتدای بارداری پره اکلامپسی تشخیص داده شده باشد، شما و دکتر با یک کار چالش برانگیز مواجه می شوید. فرزند شما نیاز به زمان بیشتری دارد تا بالغ شود، اما باید مراقب باشید خود و فرزندتان را از خطر دور نگه دارید.

اکلامپسی چیست؟

در موارد نادر، پره اکلامپسی می تواند منجر به تشنج شود؛ بیماری که به نام اکلامپسی می باشد. اكلامپسی میتواند برای شما و جنین خطرناك باشد. تشنج ممکن است با علائم زیر همراه باشد مانند:

  •  سردرد شدید یا مداوم (برای رفع سر درد چه باید کرد؟)
  •  تغییرات بینایی، از جمله دید مبهم، دیدن نقاط، یا حساسیت به نور
  • سردرگمی ذهنی
  •  درد شدید در قسمت فوقانی شکم

با این حال، گاهی تشنج بدون هشدار رخ می دهد، بنابراین باید قرص سولفات منیزیم باید قبل و بعد از زایمان مصرف کنید.

علائم پره اکلامپسی چیست؟

پره اکلامپسی

پره اکلامپسی گاهی بدون علائم ایجاد می شود. فشار خون بالا ممکن است به آرامی افزایش یابد یا ممکن است به صورت ناگهانی افزایش یابد. بررسی فشار خون بخش مهمی از مراقبتهای قبل از زایمان است، زیرا اولین نشانه پره اکلامپسی معمولا افزایش فشار خون است. فشار خون بیش از 90/140 میلیمتر جیوه یا بیشتر – در دو مورد، حداقل چهار ساعت جدا – غیر طبیعی است. علائم و نشانه های دیگر پره اکلامپسی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  •  پروتئین بیش از حد در ادرار (پروتئینوری) یا علائم اضافی مشکلات کلیوی
  • سردرد شدید
  •  تغییر در بینایی، از جمله از دست دادن موقت بینایی، دید مات یا حساسیت به نور
  •  درد قسمت بالایی شکم، معمولا زیر دنده ها، سمت راست
  •  تهوع یا استفراغ
  •  کاهش تولید ادرار
  •  کاهش سطح پلاکت ها در خون (ترومبوسیتوپنی)
  •  اختلال در عملکرد کبد
  •  تنگی نفس (تنگی نفس در حاملگی)، ناشی از مایع در ریه ها

افزایش ناگهانی وزن و تورم (ادم) – به ویژه در صورت و دست – ممکن است با پره اکلامپسی رخ دهد. البته این علائم در بسیاری از حاملگی های طبیعی رخ می دهد، بنابراین آنها نشانه های قطعی پره اکلامپسی نیستند. تورم غیر معمول شایع ترین نشانه است. در صورت مشاهده علائم زیر با پزشک خود تماس بگیرید:

  •  به تورم در چهره و یا پف اطراف چشم توجه کنید
  •  تورم بیش از حد در دست
  • تورم ناگهانی یا بیش از حد پاها یا مچ پا (راه های پیشگیری از تورم پا در دوران بارداری)
  •  افزایش بیش از 4 پوند وزن در هفته (این مسئله اغلب به دلیل احتباس آب است).

اگر هر یک از این علائم هشدار دهنده پره اکلامپسی را مشاهده کردید، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید:

  •  سردرد شدید یا مداوم
  •  تغییرات بینایی، از جمله دید دوگانه، تاری دید، مشاهده نقاط یا چشمک زدن، حساسیت نور، یا از دست دادن موقت بینایی
  •  درد شدید یا حساسیت در قسمت فوقانی شکم
  •  تهوع و استفراغ (در سه ماهه دوم یا سوم)
  •  تنفس دشوار

علت ایجاد پره اکلامپسی در بارداری چیست؟

علت دقیق پره اکلامپسی شامل چندین فاکتور است. کارشناسان معتقدند پره اکلامپسی ابتدا در جفت آغاز می شود – عضوی که در طی بارداری جنین را تغذیه می کند. در اوایل بارداری، رگ های خونی جدید رشد می کنند و به طور موثر خون را به جفت می فرستند. در زنان مبتلا به پره اکلامپسی، این عروق خونی به نظر نمیرسد به درستی عمل کنند. آنها باریک تر از عروق خونی معمولی هستند و به سیگنال های هورمونی واکنش متفاوتی نشان می دهند که میزان خون جاری را محدود می کند. علل این پیشرفت غیرطبیعی ممکن است عبارتند از:

  •  خونریزی نامناسب به رحم
  •  آسیب به عروق خونی
  •  مشکل با سیستم ایمنی بدن
  •  ژن های خاص
  • سایر اختلالات فشار خون بالا در دوران بارداری

پره اکلامپسی به عنوان یکی از چهار اختلالات فشار خون بالا است که در طول بارداری رخ می دهد. سه اختلال دیگر عبارتند از:

1-  پرفشاری خون بالای بارداری:

زنان با فشارخون بالای بارداری دارای فشار خون بالا هستند اما پروتئین بیش از حد در ادرار و یا سایر نشانه های آسیب اندام دیده نمی شوند. بعضی از زنان مبتلا به فشارخون بارداری در نهایت دچار پره اکلامپسی می شوند.

2-  پرفشاری خون بالای مزمن:

در فشار خون بالای مزمن فشار خون بالا پیش از بارداری نیز وجود دارد یا قبل از هفته بیستم حاملگی اتفاق افتاده است. اما به این دلیل که فشار خون بالا معمولا علائمی ندارد، ممکن است دشوار باشد که زمان شروع آن مشخص شود.

3-  پرفشاری خون مزمن با پره اکلامپسی:

این بیماری در زنان مبتلا به فشار خون بالای مزمن قبل از بارداری اتفاق می افتد، اما پس از آن افزایش فشار خون و پروتئین در ادرار یا دیگر عوارض در دوران بارداری افزایش می یابد.

عوامل خطر ساز پره اکلامپسی چیست؟

پره اکلامپسی

پره اکلامپسی تنها به عنوان یک عارضه بارداری گسترش می یابد. عوامل خطر عبارتند از:

سابقه پره اکلامپسی

  • سابقه شخصی یا خانوادگی پره اکلامپسی به طور چشمگیری خطر ابتلا به پره اکلامپسی را افزایش می دهد.

 پرفشاری خون مزمن

  • اگر فشار خون بالا دارید، خطر ابتلا به پره اکلامپسی افزایش می یابد.

 اولین حاملگی

  • خطر ابتلا به پره اکلامپسی در طول اولین بارداری شما بیشتر است.

 همسر جدید

  • حاملگی با همسر جدید خطر ابتلا به پره اکلامپسی را افزایش داده و احتمال بیماری در این حالت، از بارداری دوم یا سوم با شریک مشابه بیشتر است.

سن

  •  خطر ابتلا به پره اکلامپسی برای زنان باردار بسیار جوان و زنان باردار بالای 40 سال بالاتر است.

 چاقی

  • اگر چاق هستید، خطر ابتلا به پره اکلامپسی بالاتر است.

 حاملگی چندقلو

  • احتمال پره اکلامپسی در زنانی که دوقلو، سه قلو یا چندقلو دارند، بیشتر است.

 فاصله بین بارداری

  • داشتن نوزادان کمتر از دو سال یا بیش از 10 سال، خطر ابتلا به پره اکلامپسی را افزایش میدهد.

 سابقه بیماری خاص

  • بیماری خاص قبل از بارداری مثل فشار خون بالای مزمن، میگرن، دیابت نوع 1 یا نوع 2 (علائم و درمان دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2 چگونه است)، بیماری کلیوی، تمایل به ایجاد لخته شدن خون یا لوپوس (بیماری لوپوس چیست و درمان آن)، خطر ابتلا به پره اکلامپسی را افزایش می دهد.

 لقاح مصنوعی

  • اگر بارداری شما با استفاده از لقاح مصنوعی انجام شود، خطر ابتلا به پره اکلامپسی افزایش می یابد.

هر چه پره اکلامپسی شدیدتر باشد و هر چه زودتر در بارداری رخ دهد، خطر مادر و جنین بیشتر می شود. پره اکلامپسی ممکن است نیاز به درد القایی و زایمان داشته باشد. اگر مشکلی داشته باشید که نیاز به زایمان فوری باشد، زایمان سزارین ضروری می شود. پزشک به شما در تصمیم گیری در مورد نوع زایمان کمک خواهد کرد.

عوارض پره اکلامپسی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

1-  محدودیت رشد جنین

پره اکلامپسی بر روی شریان هایی که خون را به جفت منتقل می کنند، تاثیر می گذارد. اگر جفت خون کافی نداشته باشد، ممکن است جنین خون و اکسیژن ناکافی و مواد مغذی کمتری دریافت کند. این می تواند منجر به رشد آهسته ای به نام محدودیت رشد جنین، وزن کم هنگام تولد یا زایمان زودرس (چگونه از زایمان زودرس جلوگیری کنیم؟) شود.

2-  زایمان زودرس

اگر پره اکلامپسی با ویژگی های شدید داشته باشید، ممکن است نیاز به زایمان زودرس داشته باشید تا زندگی شما و جنین شما را نجات دهید. نارسایی می تواند منجر به تنفس و سایر مشکلات برای جنین شود. پزشک کمک خواهد کرد زمان مناسب برای زایمان را بدانید.

3- جداشدگی جفت

پره اکلامپسی خطر ابتلا به جداشدگی جفت را افزایش می دهد، بیماری که جفت از دیواره داخلی رحم شما قبل از زایمان جدا شده است. جداشدگی جفت می تواند باعث خونریزی شدید شود که می تواند برای شما و جنین خطرناک باشد.

4-  سندرم HELLP

که نشانه های همولیز (تخریب گلبول های قرمز)، افزایش آنزیم های کبدی و شمارش پلاکت های پائین است – این سندرم فرم شدیدتری از پره اکلامپسی است و می تواند به سرعت برای شما و جنین تهدید کننده حیات باشد. علائم سندرم HELLP (سندرم هلپ (Hellp) در بارداری) عبارتند از تهوع و استفراغ، سردرد و درد قسمت بالا و سمت راست شکم است. سندرم HELLP به ویژه خطرناک است، زیرا این آسیب را به سیستم های مختلف بدن منتقل می کند. در موارد خاص، این بیماری ممکن است به طور ناگهانی ایجاد شود، حتی قبل از اینکه فشار خون بالا تشخیص داده شود یا ممکن است بدون هیچ گونه نشانه ای ایجاد شود.

5-  اكلامپسی

وقتی پره اکلامپسی کنترل نشود، اکلامپسی – که اساسا پره اکلامپسی همراه با تشنج است – می تواند بهبود یابد. پیش بینی بیماری پره اکلامپسی بسیار دشوار است. اغلب، علائم و نشانه های هشدار دهنده ای برای پیش بینی اکلامپسی وجود ندارد. از آنجا که اکلامپسی می تواند پیامدهای جدی برای مادر و نوزاد داشته باشد، زایمان بدون توجه به دوران بارداری ضروری است.

6-  سایر آسیب های اندام ها

پره اکلامپسی ممکن است به کلیه، کبد، ریه، قلب یا چشمها آسیب وارد کند و ممکن است باعث سکته یا آسیب مغزی شود. میزان آسیب به سایر اعضای بدن بستگی به شدت پره اکلامپسی دارد.

7- بیماری قلبی و عروقی

داشتن پره اکلامپسی ممکن است خطر ابتلا به بیماری قلبی و رگ های خونی (قلب و عروق) را در آینده افزایش دهد. اگر بیش از یک بار به پره اکلامپسی مبتلا شدید و یا زایمان زودرس داشتید، خطر این بیماری بیشتر میشود. برای به حداقل رساندن این خطر، پس از زایمان سعی کنید وزن مطلوب خود را حفظ کنید، انواع میوه ها و سبزیجات را بخورید، ورزش کنید و سیگار نکشید.

تشخیص پره اکلامپسی چگونه؟

برای تشخیص پره اکلامپسی، بعد از هفته 20 بارداری فشار خون بالا و یک یا چند عارضه زیر را خواهید داشت:

  •  پروتئین در ادرار (پروتئینوری)
  •  تعداد پلاکت های کم
  •  اختلال در عملکرد کبد
  • علائم نارسایی کلیه به غیر از پروتئین در ادرار
  •  مایع در ریه ها (ادم ریوی)
  •  سردرد یا اختلالات بینایی جدید

پیش از این، پره اکلامپسی تنها زمانی تشخیص داده می شد که فشار خون بالا بود و در ادرار پروتئین وجود داشت. با این حال، کارشناسان می دانند ممکن است پره اکلامپسی داشته باشید، اما در ادرار پروتئین وجود نداشته باشد.
فشارخون بالای 90/140 میلی متر جیوه در حاملگی غیرطبیعی است. با این حال، خواندن یک فشار خون بالا تنها به معنای پره اکلامپسی نیست.  البته فشار خون در محدوده غیر طبیعی به معنی پره اکلامپسی نیست. در صورت بالا بودن غیر طبیعی فشار خون، پزشک معاینات دقیقی انجام میدهد. داشتن فشار خون غیرطبیعی دوم بعد چهار ساعت پس از اولین اندازه گیری احتمال پره اکلامپسی را تایید می کند. ممکن است پزشک به بررسی فشار خون و آزمایش خون و ادرار بپردازد.

تست هایی که ممکن است مورد نیاز باشد:

اگر پزشک مشکوک به پره اکلامپسی باشد، ممکن است به آزمایش های خاصی نیاز داشته باشید، از جمله:

1-  آزمایش خون

پزشک شما آزمایش های عملکرد کبدی، آزمایشات عملکرد کلیه را انجام می دهد و همچنین پلاکت ها (سلول هایی که به لخته شدن خون کمک می کنند) را اندازه گیری می کند.

2-  تجزیه و تحلیل ادرار

پزشک از شما می خواهد برای اندازه گیری مقدار پروتئین در ادرار خود 24 ساعت ادرار را جمع آوری کنید. نمونه ای از ادرار که نسبت پروتئین به کراتینین را اندازه گیری می کند – یک ماده شیمیایی که همیشه در ادرار وجود دارد – همچنین برای تشخیص استفاده می شود.

3-  سونوگرافی جنین

پزشک ممکن است از طریق سونوگرافی بر رشد جنین نظارت دقیق داشته باشد. تصاویر جنین در طول سونوگرافی به پزشک اجازه می دهد وزن جنین و مقدار مایع در رحم (مایع آمنیوتیک) را بررسی کند.

4- آزمون غیر استرس یا پروفایل بیوفیزیکال.

آزمون غیر استرسی روشی ساده است که به بررسی میزان ضربان قلب جنین واکنش نشان می دهد. یک پروفایل بیوفیزیکی با استفاده از سونوگرافی برای اندازه گیری تنفس جنین، ماهیچه ها، حرکت و حجم مایع آمنیوتیک در رحم انجام میشود (تست بیوفیزیکال پروفایل (BPP) چیست؟).

پره اکلامپسی چگونه درمان میشود؟

پره اکلامپسی

تنها درمان پره اکلامپسی، زایمان است. در هنگام کاهش فشار خون، شما در معرض خطر تشنج، جداشدگی جفت (علائم و نشانه های جداشدگی جفت)، سکته مغزی و احتمالا خونریزی شدید هستید. البته، اگر در ابتدای بارداری هستید زایمان بهترین راه برای جنین نیست. اگر پره اکلامپسی داشته باشید، انجام آزمایش خون ، سونوگرافی و تست های غیر استرسی بیشتر از بارداری عادی توصیه می شود.

1- داروها

درمان احتمالی پره اکلامپسی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

 داروها برای کاهش فشار خون

این داروها، به نام antihypertensives، برای کاهش فشار خون استفاده می شود. فشار خون در 90/140 میلیمتر جیوه (mmHg) به طور کلی قابل درمان نیست. اگر چه انواع مختلفی از داروهای ضد فشار خون وجود دارد، اما تعدادی از آنها در دوران بارداری ایمن نیستند. بنابراین در خصوص داروهای ضد فشار خون با پزشک خود مشورت کنید.

کورتیکواستروئیدها

اگر پره اکلامپسی شدید یا سندرم HELLP دارید، داروهای کورتیکواسترویید می توانند به طور موقت باعث بهبود عملکرد کبد و پلاکت برای کمک به طولانی شدن بارداری شوند. کورتیکواستروئیدها همچنین می توانند باعث کامل شدن رشد ریه های جنین در 48 ساعت شوند – گامی مهم در آماده سازی نوزاد نارس (زایمان زودرس و تولد نوزاد نارس ) برای زندگی در خارج از رحم.

 داروهای ضد تشنج

اگر پره اکلامپسی شما شدید باشد، پزشک ممکن است یک داروی ضد انعقادی مانند سولفات منیزیم تجویز کند تا از اولین تشنج جلوگیری شود.

2- استراحت مطلق

استراحت مطلق برای زنان مبتلا به پره اکلامپسی به طور مرتب توصیه می شود. اما تحقیقات نشان داده است که این عمل به نفع شما نیست و این کار می تواند خطر افزایش لخته های خون را افزایش دهد.

3- بستری شدن

پره اکلامپسی شدید ممکن است نیاز به بستری شدن داشته باشد. در بیمارستان، پزشک ممکن است تست های منظم غیراسترسی یا پروفایل بیوفیزیکال برای نظارت بر سلامت جنین انجام دهد و حجم مایع آمنیوتیک را اندازه گیری کند. فقدان مایع آمنیوتیک نشانه فقدان خون رسانی به نوزاد است.

4- زایمان

در صورت تشخیص پره اکلامپسی در نزدیکی پایان بارداری، پزشک ممکن است القای درد زایمان را توصیه کند. آمادگی دهانه رحم – گشادن شدن، نرم شدن و نازک شدن آن- نیز عامل تعیین کننده برای نیاز به القای درد می باشد.
در موارد شدید ممکن است سن حاملگی یا آمادگی دهانه رحم در نظر گرفته نشود. اگر امکان انتظار نباشد، پزشک بلافاصله مادر را به بخش سزارین منتقل می کند یا از القای درد استفاده میکند.در حین زایمان ممکن است به صورت داخل وریدی منیزیم سولفات داده شود تا از تشنج جلوگیری شود.

اگر پس از زایمان به داروی ضد درد نیاز داشتید، از پزشک خود بپرسید چه باید بکنید. داروهای ضد التهابی مانند ibuprofen و ناپروکسن سدیم (Aleve)، می توانند فشار خون را افزایش دهند.

چگونه از بروز پره اکلامپسی در بارداری جلوگیری کنیم؟

محققان همچنان به مطالعه راه های پیشگیری از پره اکلامپسی ادامه می دهند، اما تا کنون هیچ استراتژی روشنی نیافته اند. مصرف کمتر نمک، تغییر فعالیت ها، کاهش کالری، یا مصرف سیر یا روغن ماهی خطر بیماری را کاهش نمی دهد. نشان داده شده است افزایش مصرف ویتامین های C و E مفید نمی باشد.

برخی مطالعات ارتباط بین کمبود ویتامین D و افزایش خطر ابتلا به پره اکلامپسی را گزارش کرده اند. اما برخی مطالعات نشان داده اند که ارتباط بین مصرف مکمل های ویتامین D و خطر ابتلا به پره اکلامپسی کمتر است. در موارد خاص، می توانید خطر ابتلا به پره اکلامپسی را با موارد زیر کاهش دهید:

1-  آسپرین با دوز کم:

در صورت بروز برخی از عوامل خطر، از جمله سابقه پره اکلامپسی با ویژگی های شدید، پره اکلامپسی در نتیجه زایمان زودرس، پرفشاری مزمن یا سابقه بیماری کلیه، پزشک ممکن است آسپیرین با دوز کم را به صورت روزانه- بین 60 تا 81 میلی گرم تجویز کند.

2-  مکمل کلسیم

در برخی جوامع، زنان قبل از بارداری کمبود کلسیم دارند. در این صورت مصرف مکمل های کلسیم برای جلوگیری از پره اکلامپسی توصیه میشود.

مهم این است که هیچ دارو، ویتامین یا مکملی را بدون مشورت با پزشک مصرف نکنید. قبل از اینکه باردار شوید، به خصوص اگر پیش از این پره اکلامپسی داشته اید، بهتر است تا میتوانید به سلامتی خود توجه کنید. اگر نیاز است وزن خود را کاهش دهید و بیماری های دیگر مانند دیابت را مدیریت کنید. هنگامی که باردار شدید از طریق مراقبتهای اولیه و منظم قبل از زایمان مراقب خود و فرزندتان باشید. اگر پره اکلامپسی در اوایل تشخیص داده شود، شما و دکتر می توانید برای جلوگیری از عوارض تلاش کنید.


سوالات رایج شما درباره پره اکلامپسی

پره اکلامپسی

چگونه پره اکلامپسی بر مادر تاثیر می گذارد؟

اگر پره اکلامپسی به سرعت و به درستی درمان نشود، می تواند به مشکلات جدی مانند نارسایی کبد یا کلیه و بیماری های مربوط به قلب و عروق در مادر منجر شود. همچنین ممکن است به بیماری های تهدیدکننده زندگی منجر شود:
اكلامپسی – این نوع شدید پره اکلامپسی است كه منجر به تشنج در مادر میشود. سندرم HELLP . (همولیز، آنزیم کبدی زیاد و پلاکت کم) – این بیماری معمولا در اواخر بارداری اتفاق می افتد که بر تجزیه سلول های قرمز خون، چگونگی لخته شدن خون و عملکرد کبد برای زن باردار تأثیر می گذارد.

پره اکلامپسی چگونه جنین من را تحت تاثیر قرار می دهد؟

پره اکلامپسی مانع از دریافت خون به مقدار کافی توسط جفت می شود. اگر جفت خون کافی نداشته باشد، جنین اکسیژن و غذای کمتری دریافت می کند. این مسئله می تواند سبب کاهش جنین در هنگام تولد شود. اگر پره اکلامپسی در اوایل تشخیص داده شود و مراقبت های منظم قبل از زایمان انجام می شود، اکثر زنان می توانند نوزاد سالم را زایمان کنند.

چگونه پره اکلامپسی شدید درمان می شود؟

اگر مبتلا به پره اکلامپسی شدید هستید، باید بقیه بارداری خود را در بیمارستان صرف کنید. ممکن است به بخشی انتقال داده شوید که به صورتی تخصصی از بارداری های خطرناک مراقبت می کنند. برای جلوگیری از تشنج، دارویی برای کاهش فشار خون به شما داده می شود. اگر در هفته 34 باردارییا بعد از آن باشید ، ممکن است از درد القایی یا سزارین استفاده شود. اگر هنوز به هفته 34 نرسیده اید، ممکن است کورتیکواستروئیدها به شما کمک کنند تا ریه های جنین سریعتر رشد کنند. اگر بلافاصله زایمان نکنید ، هر دو شما و جنین به دقت مورد نظارت قرار خواهید گرفت.

زمان مراجعه به پزشک در پره اکلامپسی کی است؟

در هنگام بارداری به طور مرتب به پزشک مراجعه کنید تا فشار خون شما را کنترل کند. اگر سردرد شدید، دید مات یا سایر ناراحتی های بصری، درد شدید در شکم، یا تنگی نفس دارید بلافاصله با پزشک تماس بگیرید یا به اورژانس مراجعه کنید. از آنجایی که سردردها، تهوع و درد شکایت های رایج در بارداری هستند، تشخیص علائم جدید در بارداری کاری دشوار است؛ به خصوص اگر بارداری اول شما می باشد. اگر نگران علائم خود هستید، با پزشک مشورت کنید.

منبع اوما